Faiz-döviz meselesi 3: “Sermayeler arası savaş” mı?  Ya da niyet neydi akıbet ne olacak?

Türkiye ekonomisinin dış sermaye girişlerine bağımlı, borç artışına dayanan, inşaat odaklı büyüme modeli, 2013 sonrasında bir faiz-döviz kıskacına girmeye başladı. Bu modelin ortaya çıkardığı kırılganlıklar ülkeyi 2018’de bir döviz krizine sürüklediğinde döviz kurlarındaki artış ancak faizleri sert bir biçimde yükselterek kontrol altına alınabildi. 2019’un ortasından itibaren ise Merkez Bankası faizleri indirmeye başlayıp borç artışına dayanan … Continue reading Faiz-döviz meselesi 3: “Sermayeler arası savaş” mı?  Ya da niyet neydi akıbet ne olacak?

Faiz-döviz meselesi 2: Düşük faiz-yüksek kur işe yarar mı?

İlk bölümde kaba hatlarıyla özetlediğim gibi, 2014’ten itibaren çeşitli defalar kredi genişlemesine dayalı büyüme müdahaleleri devreye sokuldu. Bu müdahaleler her seferinde TL’nin daha fazla değer kaybetmesine ve enflasyonun artmasına yol açmış olsa da iktidar 2021’de tercihini yeniden faizleri indirmek yönünde kullandı. Her ne kadar ortada tutarlı bir ekonomi programı görünmese de düşük faizle belli alanlarda … Continue reading Faiz-döviz meselesi 2: Düşük faiz-yüksek kur işe yarar mı?

Faiz-döviz meselesi – 1: Çıkan kısmın özeti

2003-2008 Düşen faizler, değerlenen TL  AKP, iktidarının ilk yıllarında Kemal Derviş’ten miras kalan IMF programını devam ettirirken olumlu küresel likidite şartları da Türkiye ve benzeri ülkelere yönelik dış sermaye girişlerinin canlanmasına yol açmıştı. 2002’den 2008 küresel finansal krizine kadar olan dönemde yüksek seviyelerde gerçekleşen dış sermaye girişleri, Türk lirasının değer kazanmasına yol açmakta, bu da … Continue reading Faiz-döviz meselesi – 1: Çıkan kısmın özeti

Yapısal kriz ve gidişat

(Yeni Ülke dergisinin Temmuz 2021 sayısında yayınlanan yazı) Türkiye ekonomisi, 2018’in yaz aylarında yaşanan döviz krizi sonrasında giderek daha istikrarsız ve kırılgan bir görünüm kazandı. Krizin ardından 2018’in son çeyreği ile 2019’un ilk yarısında küçülen ekonomi, 2019’un ikinci yarısında yavaş yavaş da olsa toparlanmaya başlamışken 2020’de Covid-19 salgının ekonomik etkileriyle birlikte yüksek miktarda dış sermayenin … Continue reading Yapısal kriz ve gidişat

2020 döviz krizi savuşturuldu mu?

Mart başından itibaren hızla yükselen döviz kuru, Mayıs başında tarihi bir rekor kırarak 2018 döviz krizi esnasında ulaştığı zirvenin de üstüne çıktı. Wall Street Journal 12 Mayıs’ta yaptığı bir haberde Türkiye’nin yeni bir döviz krizinin eşiğinde bulunduğunu öne sürerken, IMF’ye başvurmakta isteksiz olan Türkiye’nin sermaye kontrollerini devreye sokabileceğine işaret ediyordu. (1) Bu sırada yurtdışındaki bazı … Continue reading 2020 döviz krizi savuşturuldu mu?

Corona günlerinde Türkiye ekonomisi üzerine birkaç not..

Covid-19 salgını Çin’de ortaya çıktığında büyük çoğunluk bunun dünyanın geri kalanına yayılıp neredeyse tüm dünya ekonomisini durma noktasına getireceğini beklemiyordu. Hatta Çin’in salgın yüzünden kaybedeceği ihracat piyasalarını Türkiyeli şirketlerin alabileceği ve bu salgının Türkiye ekonomisine yarayacağı beklentisi dile getirilmeye başlanmıştı. Petrol fiyatlarında yaşanan sert düşüşün de petrol ithalatçısı konumu nedeniyle yine Türkiye ekonomisine yarayacağının hesapları … Continue reading Corona günlerinde Türkiye ekonomisi üzerine birkaç not..

Corona günlerinde dünya ekonomisi ve finansal piyasalar

 2019’un sonlarında ABD'de finansal piyasalarda likidite sorunları baş gösterirken 2020’de dünya ekonomisinin yavaşlayacağı yönünde tahminler de ortaya çıkmıştı. Mart ayı başında Suudi Arabistan ile Rusya arasında petrol arzının düzenlenmesi konusunda ortaya çıkan anlaşmazlık sonucu Suudi Arabistan’ın petrol fiyatlarını sert bir biçimde aşağı çekmesi finansal piyasalarda yeni bir dalgalanmaya yol açtı. Petrol fiyatlarındaki bu sert düşüşün özellikle … Continue reading Corona günlerinde dünya ekonomisi ve finansal piyasalar

2019’da sermaye hareketleri

Merkez Bankası’nın bugün açıkladığı ödemeler dengesi istatistikleri ile 2019’da sermaye hareketlerinin nasıl seyrettiğini görme fırsatı buluyoruz. Öncelikle, 2002’den bu yana dış sermaye girişlerine baktığımızda, 2018’de yaşanan sert yavaşlama 2019’da bir nebze tersine dönmüş gözükse de 2010 sonrasındaki ortalama dış sermaye girişleri ile kıyaslandığında hayli düşük kalmış. 2018’de 14 milyar dolara kadar gerileyen toplam dış sermaye … Continue reading 2019’da sermaye hareketleri

Türkiye Ekonomisinin Yapısal Sorunları, Finansal Kırılganlıklar ve Kriz Dinamikleri

Mülkiye Dergisi'nin son sayısında (43(1): 111-137) yer alan "Türkiye Ekonomisinin Yapısal Sorunları, Finansal Kırılganlıklar ve Kriz Dinamikleri" başlıklı makaleyi okumak için: PDF Makalenin özeti: Türkiye ekonomisi 2018 ortalarında bir döviz krizi ile karşı karşıya kalmış, ekonomi yavaşlamaya, enflasyon hızla artmaya ve borç ödemelerinde yaşanan sorunlar yoğunlaşmaya başlamıştır. Bu makalede, yaşanan bu gelişmelerin, 2000'li yıllarda Türkiye … Continue reading Türkiye Ekonomisinin Yapısal Sorunları, Finansal Kırılganlıklar ve Kriz Dinamikleri